Sztuka średniowieczna Warmii i Prus Krzyżackich

Sztuka średniowieczna Warmii i Prus Krzyżackich
Wystawa ze zbiorów własnych, licząca ponad sto pozycji katalogowych. Na wystawie prezentowane są rzeźby, obrazy oraz wybrane przykłady rzemiosła artystycznego (meblarstwo, złotnictwo, kowalstwo) powstałe od poł. XIV do 1. ćw. XVI w., a pochodzące przede wszystkim z terenu Warmii, Sambii i Górnych Prus. Zamek lidzbarski, ze swymi wnętrzami i krużgankami, daje eksponowanym dziełom wprost wymarzoną oprawę. Najpełniej reprezentowana jest rzeźba ołtarzowa (brak niestety kompletnych nastaw), ilustrująca kolejne główne fazy stylowe, od działalności pruskiego warsztatu Madonn na Lwach (m.in. dobrej klasy figury i płaskorzeźbione kwatery ołtarzowe z Pietrzwałdu k. Ostródy, ok. 1380), poprzez styl piękny (pojedyncze figury gdańskiej proweniencji, z lat ok. 1420–1440), do „łamanego” (w tej grupie znajdują się wybitne prace warsztatów elbląskich o genezie frankońskiej, m.in. grupa Św. Anny Samotrzeć, oraz figura Św. Andrzeja z warsztatu Św. Wolfganga w Toruniu, ok. 1504). Ozdobą prezentowanej w Lidzbarku kolekcji jest mosiężna płyta nagrobna biskupa warmińskiego Pawła Legendorfa (zm. 1467), ufundowana przez Łukasza Watzenrodego w roku 1494 a wykonana zapewne przez warsztat gdański według projektu Hansa Brandta. Na osobną uwagę zasługują dwa znakomite dzieła późnogotyckiego malarstwa tablicowego. Skrzydła poliptyku z Bartoszyc, autorstwa nieznanego malarza z Królewca, który szeroko posłużył się wzorami graficznymi, zawierają wybrane sceny z cyklu Męki Pańskiej, a wśród przedstawień z legendy różnych świętych – scenę ze św. Bernardem z Clairvaux, znaną jako Cud z Krucyfiksem. Duże, obustronnie malowane skrzydła poliptyku św. Jodoka z Sątop na Warmii, o artystycznej proweniencji frankońsko-śląskiej, ukazują najważniejsze sceny pasyjne oraz cztery przedstawienia z legendy patrona parafii i miejscowości.