Luterańskie epitafia i portrety upamiętniające

Luterańskie epitafia i portrety upamiętniające

Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie — zamek

Portretów polskich duchownych ewangelickich należy szukać nie w kościołach, lecz w zbiorach olsztyńskiego muzeum. Mniej uświadamiany jest fakt, że są one niewielką liczebnie częścią bogatej i wybitnie wartościowej pod względem artystycznym kolekcji dzieł sztuki z trzech stuleci nowożytności (XVI-XVIII w.), stworzonych przez luteran na ziemiach dawnych Prus Książęcych. Muzeum Warmii i Mazur dba o to, by stale była ona dostępna szerszej publiczności (wystawa Sztuka Prus Książęcych w Morągu), a w miarę postępu badań i prac konserwatorskich przy tym zespole — prezentuje zabytki najcenniejsze, a zarazem szczególnie interesujące w pełnym kontekście poznawczym. Ten drugi aspekt ma ogromne znaczenie edukacyjne.


Na obecnej wystawie zgromadzono kilkadziesiąt epitafiów i portretów osób ze wszystkich stanów społecznych księstwa pod berłem Hohenzollernów: władców (książęta Albrecht i jego syn Albrecht Fryderyk), szlachty (rody Borków, Dohnów, Auerswaldów i Kreytzenów), duchowieństwa (wśród nich dwa portrety Marcina Lutra), mieszczan i chłopów. Siedemnastowieczny portret chłopa-sołtysa wsi Tołkiny pod Kętrzynem — wręcz wyróżnia się na tle innych dzieł z epoki niezwykła na owe czasy naturalnością ujęcia i trafnością charakterystyki psychologicznej.


Część "galeryjna" wystawy została poprzedzona aranżacją wnętrza sakralnego w dawnej kaplicy zamkowej, z wykorzystaniem ksiąg i innych przedmiotów używanych w liturgii. Znalazły się w nim również zabytki udostępnione przez Diecezję Mazurską Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego, która objęła honorowy patronat nad wystawą.


Fot. Łukasz Kulicki