Wyniki wyszukiwania słowa 'muzeum'

Dzień Wolnej Sztuki

W programie wystąpienia: kustosz Magdalena Wałkuska „Jak dostać się do zamku? O grobli słów parę” – spotkanie przed wejściem do Muzeum kustosz Elżbieta Krupa „Czterej Pancerni i pies. Ikony powojennej Polski” – wystawa „Olsztyn filmowy” kustosz Anna Czachorowska „O tkaninie dwuosnowowej z Wyszkowa" – wystawa „Utkana opowieść. Warmińskie i Mazurskie tkaniny ludowe ze zbiorów MWiM” asystent Barbara Ciukszo „Razem czy osobno – o portretach rodzeństwa Emilii i Aleksandra Domaszewskich” – wystawa „Wnętrza stylowe – od baroku do secesji” Przychodźcie tłumnie, lecz bez pośpiechu, sztuka czeka!

https://muzeum.olsztyn.pl/7631,dzien-wolnej-sztuki.html

Od deski do deski

od deski do deski - edykty, patenty cz.1 W księgozbiorze Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie znajduje się kolekcja rozporządzeń władców pruskich z XVII i XVIII wieku. Składały się na nie szczegółowe przepisy administracyjno-porządkowe, zarządzenia związane z handlem i sprawami gospodarczymi, osadnictwem i obciążeniami ludności wiejskiej, opieką społeczną, sprawami wojskowymi oraz epidemiami. Analiza tekstów w kontekście ich tytułów prowadzi do stwierdzenia, że brak jest wyraźnej konsekwencji terminologicznej. Rozporządzenia te w polskiej wersji językowej spotykane są pod różnymi terminami, jak: deklaracja, instrukcja, edykt, obwieszczenie, patent, reglement, uniwersał, reskrypt, oświadczenie, mandat. Wydawano je równocześnie w dwóch, a nawet trzech wersjach językowych: po niemiecku, polsku i litewsku. Liczyły od 1 do 64 stron formatu 36 X 21 cm. Kolekcja znajdująca się w zbiorach specjalnych muzealnej Biblioteki została opracowana jako zbiór edyktów i patentów. Edyktami z reguły nazywano ustawy powszechne władcy, mające walor przepisu ogólnego wydawanego dla ogółu ludności danej prowincji. Natomiast patenty były normą prawa nadającą jakieś uprawnienia grupie ludności czy jednostce. Zawierały ulgi, zezwolenia mające często charakter przywileju. Najstarsze rozporządzenia, w języku polskim, drukowano już w XVI wieku w Królewcu. Dopiero w pierwszej połowie XVIII wieku zaczęły się ukazywać w Berlinie, Szczecinie i Wrocławiu. Natomiast od 1772 roku tłoczono je w drukarni w Kwidzynie. Po II i III rozbiorze Polski również w drukarniach Białymstoku, Poznaniu, Toruniu i Warszawie. Pierwszy i najstarszy przechowywany w Bibliotece muzealnej patent to „ My Friderich Wilhelm, z Łaski Bozey Krol Pruski, Margrabia Brandenburski”, dotyczący podatków wiejskich. Ogłoszony przez króla Prus Fryderyka Wilhelma I (1688-1740). Według informacji zawartej w „Bibliografii rozporządzeń Pruskich ” W. Chojnackiego i M. Szymańskiej-Jasińskiej, wydrukowany został w drukarni Katarzyny Reussner w 1717 roku w Królewcu. Patent składa się z ośmiu stron tekstu w języku polskim. Wydrukowano go czcionką gotycką w kolorze czarnym, na papierze ręcznie czerpanym. Rozpoczyna go ozdobny inicjał wpisany kompozycyjnie w kwadrat. Kończy znak locus sigilli (tzn. miejsce na pieczęć). W górnej części pierwszej strony widnieje niezidentyfikowany odręczny zapis. Dokument nie posiada oprawy. Bibliografia: Chojnacki W., Szymańska-Jasińska M. „Bibliografia rozporządzeń pruskich wydanych w języku polskim (XVI-XIX wiek)”, Warszawa 2001.

https://muzeum.olsztyn.pl/7629,od-deski-do-deski.html

Nocny blask modernizmu

Obraz znajduje się w kolekcji malarstwa współczesnego Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie. Artysta namalował wieczorną perspektywę dolnego odcinka ulicy Dąbrowszczaków, w kierunku jej zbiegu z aleją Zwycięstwa (dziś Piłsudskiego). Wzrok przyciągają ostre plamy barwne na drugim planie: to dwie szklane bryły, będące źródłami intensywnego, sztucznego światła. Spłaszczony sześcian domu towarowego i wydłużony prostopadłościan baru samoobsługowego świecą podwójnie: bezpośrednio, całymi powierzchniami szklanych ścian oraz jasnością odbitą od mokrej nawierzchni jezdni. Wydobywają z mroku biegnącą w dół ulicę. Ciemność z lewej strony kompozycji wzmocniona jest obecnością – niewidocznej tu, lecz wyczuwalnej – fasady sądu, wówczas jeszcze neogotyckiej. Drzewa, których gęste korony z łatwością stłumiły światło latarń stojących z nimi w szpalerze, nie zdołały powstrzymać szklistej jasności modernistycznej architektury. Obraz powstał w rok po oddaniu do użytku zespołu Powszechnego Domu Towarowego w Olsztynie. Autorami jego projektu, przygotowanego w latach 1959-1962 w ramach działalności Zakładów Artystyczno-Badawczych warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych, byli jedni z najwybitniejszych polskich architektów XX w.: Zbigniew Ihnatowicz – twórca Centralnego Domu Towarowego („Smyka”) w Warszawie, wieloletni profesor i pedagog, m.in. Politechniki Warszawskiej, i Jerzy Sołtan – współpracownik legendarnego Le Corbusiera, profesor na Uniwersytecie Harvarda. Autorski zespół tworzyli ponadto: Lech Tomaszewski, Jerzy Brejowski, Wiktor Gessler, Viola Damięcka, Andrzej Pinno, Elżbieta Kosacz-Gesslerowa i Wojciech Fangor. Ideą projektowania w Zakładach Artystyczno-Badawczych była wspólna praca przedstawicieli różnych dyscyplin: malarzy, architektów, grafików, rzeźbiarzy – tak, aby synteza ich namysłu i wysiłków przełożyła się na spójny, dopracowany w szczegółach, funkcjonalny i piękny obiekt. Olsztyński „Dukat” pomyślano jako układ brył jednej wysokości, ustawionych wzdłuż ulicy: domu towarowego oraz budynku biurowego, mieszczącego w przyziemiu bar i kawiarnię. Projekt podkreślał prostotę użytych materiałów: betonu, cegły, stali, drewna i szkła, a także realizował założenia starannie zaaranżowanej koncepcji, łączącej architekturę z plastycznym wystrojem wnętrz i autorskim detalem wyposażenia. Przykładowo, w zaprojektowanej przez Wojciecha Fangora dekoracji kawiarni rytmiczny motyw kół podlegał grze optycznej, zależnej od kąta oglądania. Na łamach „Architektury” Zbigniew Ihnatowicz wyjaśniał: „Uwzględniając fakt, że pora odpoczynku i zakupów przypada w większości na wieczór, ze specjalną troską wzięto pod uwagę działanie emocjonalne obiektu przy świetle sztucznym.” Wyrazem tej troski było przeszklenie PDT od podłogi do stropów, zastosowanie świetlików, wyłożonych częściowo kolorowymi ceramicznymi mozaikami, naświetlanych specjalnymi reflektorami, a także neonów. Warto zauważyć, że okna przeszklono stosując trzy gatunki szkła: zbrojone na dole, aby przesłaniało instalację grzewczą, przezroczyste w pasie środkowym na wysokości wzroku człowieka oraz prążkowane, mające odbijać część światła do wnętrza hal i utworzyć świetlne, równomierne płaszczyzny widoczne z zewnątrz budynku. Historyczka sztuki Joanna Piotrowska określiła zespół PDT „Dukat” mianem „wzorcowego świadka nowoczesności w mieście zdominowanym przez mieszczański eklektyzm” . Obraz Juliana Dadleza – choć oczywiście o wiele wcześniejszy niż artykuł badaczki olsztyńskiej architektury – doskonale oddaje to porównanie. Ukazuje bowiem estetykę i wymowę zestawienia olsztyńskiej zabudowy początku XX w. z powojennym modernizmem. Artysta w swojej pracy opowiedział też o przywołanym wyżej zamyśle architektów, by budynek działał emocjonalnie na odbiorców. Wysmakowany układ geometryczny rozświetlonych brył z pewnością robił wrażenie na widzach: wieczornych spacerowiczach, artystach, mieszkańcach miasta zmierzających na popołudniowe zakupy czy spotkanie w kawiarni. Anna Cymer, znawczyni polskiej powojennej architektury, nie ma wątpliwości, że Olsztyn stracił jedną z bardziej interesujących budowli handlowych XX w. – a to przez „modernizację” zakończoną w 2011 r. Dziś o olsztyńskim Dukacie – czy też Pedecie – możemy rozmawiać już tylko w duchu „tu było, tu stało” . Barbara Ciukszo 1. Obraz znajduje się w kolekcji malarstwa współczesnego Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie. 2. J. Piotrowska, Zespół PDT „Dukat” – modernizm w Olsztynie, „Kurier Konserwatorski” 2011, nr 10, s. 15 3. Z. Ihnatowicz, Zespół PDT w Olsztynie, „Architektura” 1966, nr 8/9, s. 332 i 335 4. tamże, s. 338 5. J. Piotrowska, dz. cyt., s. 12 6. A. Cymer, Architektura w Polsce 1945-1989, Warszawa 2019, s. 152 7. „Tu było, tu stało” – działające od 2010 r. przedsięwzięcie badawczo-społeczne, dokumentujące przekształcenia i wyburzenia warszawskiej architektury po 1989 r. Jego działacze i autorzy przyczynili się do większego zrozumienia i docenienia wartości polskiej architektury powojennego modernizmu; zob.: https://www.tubylotustalo.pl/

https://muzeum.olsztyn.pl/7619,nocny-blask-modernizmu.html

Kwiecień w Muzeum Warmii i Mazur

https://muzeum.olsztyn.pl/7618,kwiecien-w-muzeum-warmii-i-mazur.html

Wielki Piątek

Choć wizerunki Ukrzyżowania pojawiły się w sztuce dopiero około V-VI w., motywy związane z Męką Pańską są jednymi z najważniejszych w ikonografii chrześcijańskiej, niezależnie od denominacji. Nawet kościoły protestanckie, które mogą kojarzyć się z walką ze sztuką religijną, u swoich początków akceptowały takie wizerunki. Wcielenie i śmierć Chrystusa za grzechy człowieka są bowiem kwintesencją chrześcijaństwa i jego podstawowym dogmatem. Na wystawie Współistotny. Wizerunek Chrystusa z sztuce ze zbiorów Muzeum Warmii i Mazur prezentowanych jest szereg dzieł sztuki, które prezentują wydarzenia, które upamiętnia Wielki Piątek. Najliczniej reprezentowane są krucyfiksy, czyli krzyże z postacią ukrzyżowanego Chrystusa, lub fragmenty rzeźb, które niegdyś były przybite do krzyża. Z punktu widzenia ikonografii bardzo ciekawa jest kwestia odzienia Chrystusa, które w zależności od kroju i koloru mogło pełnić różne funkcje symboliczne, a także pozwalało dość dokładnie datować dzieło sztuki. I tak, możemy wyróżnić dwa główne typy stroju, w którym przedstawiano Jezusa – długie tuniki bez rękawów i perizonium, czyli szarfę osłaniającą jedynie biodra. Ta pierwsza jest bardziej charakterystyczna dla sztuki wschodniej, ta druga zdominowała w IX w. sztukę zachodnią. Zapraszamy do sal gotyckich olsztyńskiego zamku, aby na własne oczy przekonać się, jak z biegiem lat zmieniało się spojrzenie artystów na te kluczowe dla chrześcijańskiego świata wydarzenia.

https://muzeum.olsztyn.pl/7614,wielki-piatek.html

Wielki Czwartek

„A gdy nadeszła pora, zajął miejsce u stołu i Apostołowie z Nim. Wtedy rzekł do nich: «Gorąco pragnąłem spożyć Paschę z wami, zanim będę cierpiał. Albowiem powiadam wam: Już jej spożywać nie będę, aż się spełni w królestwie Bożym». Potem wziął kielich i odmówiwszy dziękczynienie rzekł: «Weźcie go i podzielcie między siebie; albowiem powiadam wam: odtąd nie będę już pił z owocu winnego krzewu, aż przyjdzie królestwo Boże». Następnie wziął chleb, odmówiwszy dziękczynienie połamał go i podał mówiąc: «To jest Ciało moje, które za was będzie wydane: to czyńcie na moją pamiątkę!» Tak samo i kielich po wieczerzy, mówiąc: «Ten kielich to Nowe Przymierze we Krwi mojej, która za was będzie wylana».” (Łk 22, 17-20) Chrystus dając swoim uczniom chleb i wino jako swe Ciało i Krew stworzył fundamenty celebracji Ofiary przez Kościół. Jest to zarazem moment ustanowienia przez Jezusa Wieczerzy Pańskiej, a w doktrynie Kościoła katolickiego sakramentów kapłaństwa i przede wszystkim Eucharystii. Na wystawie „Współistotny. Wizerunek Chrystusa ze zbiorów Muzeum Warmii i Mazur” prezentujemy dwa obiekty przedstawiające scenę Ostatniej Wieczerzy. Jednym z nich jest rzeźba pochodząca z predelli ołtarza z kościoła ewangelickiego w Górowie Iławeckim, datowana na lata 60. XVII wieku.

https://muzeum.olsztyn.pl/7607,wielki-czwartek.html

„Żyjący świat jezior Warmii i Mazur”

W pierwszy dzień astronomicznej wiosny, w przytulnych progach Salonu Błękitnego w Muzeum Przyrody, odbył się wernisaż „Żyjący świat jezior Warmii i Mazur”. Prace autorstwa znanych fotografików przyrody: Jeremiusza Dutkiewicza, Ryszarda Czerwińskiego, Mieczysława Wieliczko oraz Ireneusza Dziugieł prezentowane są w połączeniu z eksponatami ryb, raków i ptaków ze zbiorów Muzeum Przyrody. Kompozycja jest niezwykle barwna i umożliwia bliższe spotkanie z przyrodą nawet niedoświadczonym obserwatorom. Spotkanie otworzył Pan Sebastian Mierzyński Z-ca Dyrektora do Spraw Muzealnych, podkreślając niezwykły kunszt artystów fotografików, których prace prezentujemy. W swoim wystąpieniu kurator wystawy Pani Martyna Kozłowska, podkreśliła, że wystawa jest przede wszystkim hołdem dla samej przyrody i ma być inspiracją do dalszego odkrywania żyjącego świata naszych warmińsko-mazurskich jezior. 3232

https://muzeum.olsztyn.pl/7603,zyjacy-swiat-jezior-warmii-i-mazur.html

Kodeks Rkps 314

Na bibliotecznych półkach naszego muzeum towarzyszy mu bardzo podobny obiekt o sygnaturze Rkps 314. Jest to również rękopis nowożytny, któremu towarzyszy jako okładka pergaminowa karta starsza o całe stulecia. Kodeks o sygnaturze Rkps 314 to papierowy siedemnastowieczny rękopis liczący 182 karty. Jego treść jest sama w sobie bardzo frapująca i różnorodna. Zawiera (spisane prawdopodobnie przez jedną osobę) poezję, anagramy, akrostychy, notatki teologiczne i pieśni. Przeważa język łaciński, ale pojawiają się też treści po niemiecku. Liczne skreślenia i nieuporządkowany charakter rękopisu pozwalają przypuszczać, że ma on charakter prywatnego brudnopisu. Do wzmiankowanych osób należą biskupi warmińscy, a także kanonicy katedry fromborskiej oraz kolegiaty dobromiejskiej. Na ich podstawie możemy wywnioskować, że rękopis został spisany w latach 50. XVII w., a jego autorem był prawdopodobnie jakiś warmiński duchowny. Okładka została wykonana z pergaminowego arkusza tworzącego dwie karty. Został on pozaginany w celu dopasowania do okładki, ale nie został przycięty. Dzięki temu wiadomo, że strony księgi, z której pochodzi arkusz, miały wymiary ok. 44 × 34 cm. Była to więc księga znacznych rozmiarów. Pergamin jest czytelny z obu stron. Pismo pochodzi z XIV lub XV wieku. Towarzyszy mu notacja muzyczna w formie neum. Księga, z której pochodzi pergaminowy arkusz tworzący okładkę, była antyfonarzem lub brewiarzem. Z pergaminowych kart można odczytać między innymi teksty liturgiczne przewidziane na okres Wielkiego Tygodnia. Są związane ze wspominaną w tym okresie śmiercią i męką Jezusa Chrystusa oraz z Ostatnią Wieczerzą. Wobec braku jakichkolwiek not proweniencyjnych pochodzenie i losy zarówno całego rękopisu jak pergaminowego arkusza pozostają nieznane. Kodeks trafił do księgozbioru Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie jako dar w roku 1994 wraz z wcześniej opisywaną księgą o sygnaturze Rkps 313. Michał Kulpa

https://muzeum.olsztyn.pl/7602,kodeks-rkps-314.html

Warsztaty Bałtyjskie

Doktor Jadwiga Lewandowska z Muzeum Ziemi Dobrzyńskiej w Rypinie przybliżyła słuchaczom Stary Rypin, średniowieczne miejsce centralne ziemi dobrzyńskiej. Wyniki interdyscyplinarnych badań w Starym Rypinie (Starorypin Prywatny, gm. Rypin, woj. kujawsko-pomorskie) pozwalają w sposób wieloaspektowy rekonstruować dzieje tego średniowiecznego kompleksu osadniczego. 3230

https://muzeum.olsztyn.pl/7597,warsztaty-baltyjskie.html

„Robert Budzinski. Zapomniany artysta z Prus Wschodnich”

Choć znany i uznany za życia niestety przez wiele dekad zapomniany. Był absolwentem studiów artystycznych w Akademiach Sztuki w Królewcu i Berlinie. Wystawa przybliża wszechstronność artysty , który jest autorem wielu prac graficznych, malarskich a także literackich, m.in. trylogii wschodniopruskiej, w skład której wchodzą: wspomnienia „Entdeckung Ostpreussens” („Odkrycie Prus Wschodnich”, 1914r.), „Curi-neru” (1924r.), „Der Mond fällt auf Westpreussen” („Księżyc zachodzi w Prusach Zachodnich”, 1928r.). W 1936 r. wydał również zbiór opowiadań „Ostpreussen ruft” („Prusy Wschodnie wołają”). Zdecydowanie ulubioną techniką Budzińskiego była grafika. Wśród jego prac są przede wszystkim litografie, drzeworyty, linoryty w których bardzo ważną rolę odgrywa inspiracja pięknem mazurskiego krajobrazu. W malarstwie stosował przede wszystkim technikę akwarelową, którą rezerwował do malowania kobiet i kwiatów. Uważał, że malarstwo olejne jest zbyt materialne, by uchwycić delikatność kobiecego ciała i kwiatów. Część jego prac zaprezentowana na wystawie łączy w sobie elementy impresjonizmu z ekspresjonizmem. Na wystawie prezentowane są przede wszystkim liczne grafiki z prywatnej kolekcji Witolda Olbrysia (ponad 150 sztuk), książki napisane i zilustrowane przez autora oraz karty pocztowe zawierające jego oryginalne grafiki i osobistą korespondencję.

https://muzeum.olsztyn.pl/7592,robert-budzinski-zapomniany-artysta-z-prus-wschodnich.html